Bijna elke online dienst werkt met accounts en wachtwoorden om in te loggen. Niet alleen de maildiensten van Gmail en Outlook.com, maar ook webwinkels, media en allerlei andere sites. Bij het inschrijven maakt de gebruiker een wachtwoord aan. Soms is dat lang te gebruiken, soms moet er elke paar maanden een nieuw wachtwoord komen.

Om het overzichtelijk te houden, gebruiken veel mensen maar een paar verschillende wachtwoorden. Deze bieden dan toegang tot meerdere sites. Dat is niet erg veilig. Mocht iemand achter het wachtwoord komen, dan kan diegene inloggen op meerdere sites en daar van alles uitspoken. Het advies is dus ook om voor elk account een ander wachtwoord te gebruiken. Een die moeilijk te raden is. Dus niet uw naam, die van uw partner, uw geboortedatum of de reeks 12345.

Wie een lastig te raden wachtwoord kiest, ziet zichzelf voor een nieuw probleem gesteld: hoe dit te onthouden? Daarvoor zijn verschillende manieren. Een ervan is om een wachtwoord te kiezen dat een afkorting is van een zin. Bijvoorbeeld Gmail Is Mijn Favoriete Site Ik Ben Al Tien Jaar Lid. De eerste letters van deze zin vormen de code: GIMFSIBATJL. Dat zou een wachtwoord kunnen zijn.

Moderne wachtwoorden moeten vaak aan allerlei eisen voldoen. Een afwisseling van hoofdletters en kleine letters, een getal en een leesteken. Als u in de lettercode hierboven de T van tien vervangt door de cijfers 10 en er een uitroepteken achter plaatst, komt u een heel eind: GIMFSIBA10JL!

Voor één site is een ingewikkeld wachtwoord nog makkelijk te onthouden, maar bij meerdere sites is het overzicht al snel zoek. Internetprogramma’s kunnen tijdens het inloggen bij sites aanbieden het wachtwoord te onthouden. Bij een volgend bezoek is het wachtwoord dan automatisch ingevuld. Dit kan een handige manier zijn om het wachtwoord invullen over te slaan. Doe dit echter niet op computers met meerdere gebruikers, zoals in de bieb. En zorg dat de pc zelf beveiligd is met een wachtwoord. Als u dat doet, hoeft u maar een wachtwoord te onthouden op termijn: die van de pc. Alle andere wachtwoorden zijn dan via uw internetprogramma opgeslagen. Laat die computer dan niet onbeheerd achter. Wie weet waar hij moet zoeken, kan de wachtwoorden snel achterhalen.

Een andere optie is een wachtwoordprogramma te gebruiken. Bij zo’n programma maakt u een account aan met een wachtwoord. Vervolgens slaat het programma elke keer de inloggegevens op als u ergens inlogt. De volgende keer worden de gegevens automatisch ingevuld als het programma actief is. Deze wachtwoordmanagers zijn nog steeds erg populair, omdat ze veel gebruiksgemak bieden en veiliger zijn dan andere methodes van wachtwoorden opslaan. Ook hierbij zit er wel een ‘maar’ aan: als u de pc onbeheerd achterlaat, en de wachtwoordmanager staat aan, dan kan een ander op die pc automatisch inloggen op de site waarvan het wachtwoord staat opgeslagen.

Een bekende wachtwoordmanager is Last Pass. Lees er meer over in het artikel ‘Last Pass gebruiken‘.

Jarenlang was het advies om nooit een wachtwoord op te schrijven op een papiertje. Inbrekers zouden uw pc meenemen en aan de hand van het papiertje namens u kunnen inloggen. Dit advies is verouderd. Als er al wordt ingebroken en de dader uw pc meeneemt, zal hij niet zoeken naar een schriftje met wachtwoorden. Het risico ligt tegenwoordig eerder bij digitale inbraken en datalekken. De kans daarop is groter dan die op een fysieke inbraak. Er zijn verschillende papieren boekjes te koop waarin wachtwoorden op te schrijven zijn, vaak via een soort geheimtaal.

Het gebeurt iedereen weleens; ondanks alle tips uit dit artikel, hebt u echt geen idee meer wat het wachtwoord was van een bepaalde site. Geen paniek! Er zijn manieren om het wachtwoord te herstellen. U maakt dan een nieuw wachtwoord aan. Uw oude wachtwoord opvragen en blijven gebruiken kan meestal niet. Vanwege de online veiligheid wordt het oude wachtwoord geblokkeerd. Net als bij bankpassen: wie hem kwijt is, vraagt een nieuwe aan. Duikt de oude weer op, dan is die niet meer bruikbaar.

De meest voorkomende manier om een wachtwoord te herstellen, is via de mail. Op de meeste sites staat op de inlogpagina een link met een tekst als ‘Wachtwoord vergeten’. Klik daarop en vul het mailadres in waarmee u normaal gesproken inlogt op de site. Gaat de site uit van gebruikersnamen, dan vult u die van u in. Via de mail komt er dan een bericht met een link erin. Na klikken op die link, kiest u een nieuw wachtwoord. Voortaan logt u in met het nieuwe wachtwoord. Gebruikersnamen zijn vaak ook op deze manier op te vragen, voor als u die ook niet meer weet.

Valkuil kan zijn dat u niet meer weet met welk e-mailadres u de site gebruikte. Of dat u de gebruikersnaam niet meer weet. Het handigste is om eerst al uw mailadressen om de beurt in te vullen. Dan wacht u of er op een ervan een bericht binnenkomt met de herstel-link. Dan weet u meteen welk mailadres u voor die betreffende site gebruikt.

Steeds vaker kiezen sites voor een wat uitgebreidere manier van beveiligen. Tijdens het aanmelden moet u een 06-nummer opgeven. Op het moment dat er iets gebeurt met uw account, stuurt de site een code via sms naar uw telefoon. Die code is nodig voor een bepaald doel. Bijvoorbeeld om uw wachtwoord te herstellen. Maar het kan ook dat er wordt ingelogd vanaf een computer of locatie die de site niet herkent. Bijvoorbeeld als u in Nederland woont en er midden in de nacht ineens vanuit Nigeria wordt ingelogd. Het account gaat op slot en is alleen vrij te geven door in te loggen en de sms-code in te vullen.

Een wat moeizame manier om accounts te herstellen, is via de antwoorden op vragen. Apple gebruikt dit bijvoorbeeld om het Apple ID te beveiligen. Gebruikers moeten bij het aanmelden een aantal vragen beantwoorden. Denk aan de naam van de straat waar u opgroeide of de meisjesnaam van uw moeder. Tijdens het wachtwoordherstel moet u enkele van deze vragen beantwoorden. Belangrijk is om exact hetzelfde antwoord te typen als u eerder hebt opgegeven. Typefouten worden als een fout antwoord gezien.

Als gebruiker van een site kunt u niet kiezen op welke manier u een wachtwoord herstelt. U moet het doen met de opties die de betreffende site biedt. Het is altijd belangrijk dat u zorgvuldig bent en uw wachtwoord privé houdt. Mocht het wachtwoord toch worden vergeten, dan zijn er altijd manieren om aan een nieuw wachtwoord te komen.

VPN is een afkorting en staat voor Virtual Private Network. In goed Nederlands betekent het Virtueel Particulier Netwerk. Maar wat is dat dan? Welnu, een VPN zorgt voor een beveiligde, versleutelde en anonieme verbinding tussen gebruiker en internet. De data die via deze verbinding lopen, kan niemand onderscheppen. Dus de gebruiker is veilig voor hackers en andere partijen die graag meekijken.

Er zijn verschillende redenen om te internetten via VPN. De belangrijkste zijn:

• Wifi buitenshuis
  Een VPN-verbinding is versleuteld en beveiligd. Niemand kan het internetverkeer dat via een VPN-verbinding loopt, afluisteren of onderscheppen. Dus onderweg, in binnen- en buitenland, kan men via VPN zonder kopzorgen gebruikmaken van openbare wifi-verbindingen.
• Anonimiteit
  Een VPN-verbinding garandeert anonimiteit. Dus wie niet graag gevolgd wordt kan internetten via VPN. Zodra u op een site inlogt, wordt u natuurlijk wel door die site herkend aan uw inloggegevens.
• Geografische beperkingen
  Sommige diensten verlangen dat de gebruiker zich bevindt in het land waar het abonnement op de dienst is afgesloten. Zo is het bijvoorbeeld niet mogelijk op vakantie in de VS te kijken naar Netflix of Ziggo GO. Een VPN-verbinding lost dit op. Daarmee kunt u namelijk een verbinding opzetten die uit Nederland lijkt te komen. De gebruiker kan zo in elk willekeurig land genieten van zijn abonnement op online diensten.

Een VPN werkt altijd over een bestaand internet-netwerk. U hebt dus om te beginnen verbinding met internet nodig. Dat kan via wifi of via een mobiel netwerk van een provider (waarvoor een abonnement nodig is). VPN zelf levert geen internet. Het maakt gebruik van een bestaande internetverbinding om daarin een superbeveiligde verbinding te maken.

Verder is om een VPN-verbinding te kunnen maken over het algemeen een app nodig (op de tablet/smartphone) of moet er een programma worden geïnstalleerd (op de computer).

Op https://www.vpngids.nl/reviews/ kunnen bezoekers filteren op zaken die zij belangrijk vinden en een onafhankelijke review vinden per aanbieder. De tool wordt veel gebruikt om tot de juiste VPN aanbieder te komen.

Er zijn diverse aanbieders van VPN-abonnementen. Gratis VPN-diensten bestaan, maar zijn over het algemeen af te raden voor gebruikers zonder veel voorkennis. Dus wie VPN wil gebruiken, is aangewezen op een betaald abonnement. Op deze pagina vindt u betere VPN-aanbieders.