Individuele ondersteuning aan ouderen

Lokale ondersteuningsnetwerken
KBO-Afdelingen en -Kringen onderhouden een uniek ondersteuningsnetwerk met vrijwilligers die lokaal begeleiding bieden op het gebied van langer thuis wonen, gezondheid, sociaal maatschappelijke of financiële zaken. Zij geven met name kwetsbare ouderen een ‘steun in de rug’. Afdelingen en Kringen kennen daarnaast nog veel eigen vrijwilligers, denk aan gastvrouwen, mensen die zieken bezoeken, bestuursleden etc. De vrijwilligers doen hun werk onder bestuurlijke verantwoordelijkheid van een lokaal KBO-bestuur op Afdelings- of Kringniveau.

Binnen de gemeente is afstemming met andere seniorenverenigingen, bijvoorbeeld in de lokale seniorenraad, belangrijk. Het Kringbestuur speelt daarin een rol.

In veel gemeenten doen vrijwilligers - als vrijwillige ouderenadviseur, belastinghulp, cliëntondersteuner en administratieve hulp - hun werk voor álle senioren, dus niet alleen voor leden. Dat is echter niet vanzelfsprekend. Wanneer vrijwilligers volledig - en op kosten van - KBO-Brabant worden opgeleid, ligt het voor de hand toe te groeien naar een service, die uitsluitend aan leden wordt geboden.

Ondersteuning op het gebied van wonen, zorg en welzijn
De vrijwillige cliëntondersteuner is opgeleid om als onafhankelijke ondersteuner, zoals bedoeld in de Wmo 2015, te kunnen handelen. De vrijwillige cliëntondersteuner geeft informatie, advies en algemene ondersteuning die bijdraagt aan het versterken van de zelfredzaamheid en participatie en het verkrijgen van een zo integraal mogelijke dienstverlening op het gebied van maatschappelijke ondersteuning. De cliëntondersteuner verricht bijvoorbeeld de volgende werkzaamheden voor de cliënt:

• voorbereiding op een Wmo aanvraag, informatie over de procedure en desgevraagd aanwezig zijn bij het keukentafelgesprek
• met de cliënt het verslag van het onderzoeksgesprek doornemen en desgewenst hulp bieden bij eventuele noodzakelijke correcties
• ondersteuning bieden indien bezwaar of beroep noodzakelijk is

Een vrijwillige ouderenadviseur is op de eerste plaats een wegwijzer, iemand die helpt de weg te vinden in het woud van regels en regelingen. Of helpt om inzicht te krijgen in vragen waar ouderen mee zitten. Een vrijwillige ouderenadviseur is een generalist met kennis over heel veel onderwerpen. Als het om gespecialiseerde onderwerpen gaat verwijst de ouderenadviseur door. Zo nodig draagt hij zorg voor een warme overdracht aan een gespecialiseerd dienstverlener. De ouderenadviseur is gericht op:

• informatie geven en de weg wijzen op sociaal maatschappelijk gebied
• een luisterend oor bieden en raad geven bij vragen op het gebied van bijvoorbeeld verlies, zingeving of eenzaamheid
• ondersteunen en eventueel verwijzen bij vragen op het gebied van verzekeringen, hulpverlening, het zorgloket of gemeentelijke zaken

Ondersteuning op financieel gebied
Het bijhouden van administratie is voor de één eenvoudig en voor de ander een psychische belasting. Zeker voor mensen die nooit met administratieve zaken van doen hadden, is administratie een stress verhogende bezigheid. Ondersteuning door vrijwillige thuisadministrateurs en belastinginvulhulpen is er steeds op gericht dat ouderen zo zelfstandig mogelijk de eigen administratie kunnen doen. Werkzaamheden zijn bijvoorbeeld:

• De thuisadministrateur helpt ouderen die geen zicht meer hebben op hun financiële zaken, om hun administratie op orde te brengen en weer zelfstandig hun financiële zaken op te pakken
• De belastinginvulhulp helpt ouderen bij de aanvraag of wijziging van een eventuele huur- of zorgtoeslag en bij de belastingaangifte

Bestuurlijke coördinatie
De Afdeling of Kring die de vrijwilliger inzet, is tevens verantwoordelijk voor het functioneren van deze vrijwilliger. De vrijwilliger moet tegenover zijn of haar inzet aanspraak kunnen maken op ondersteuning vanuit het bestuur. Het is daarom verstandig om in het bestuur af te spreken wie voor de begeleiding van vrijwilligers verantwoordelijk is. In de Kringraad kunnen afspraken gemaakt worden over afstemming en coördinatie. Dit is zeker van belang voor activiteiten die in de gehele gemeente plaats vinden. Het verdient aanbeveling de afspraken tussen bestuur en vrijwilligers vast te leggen in een vrijwilligersovereenkomst. Onder het tabblad staan modelovereenkomsten voor vrijwilligers.

Opleiding van individuele ondersteuners
De opleiding en bijscholing van vrijwillige individuele ondersteuners wordt onder verantwoordelijkheid van het Verenigde Bonden Overleg Brabant (VBOB) centraal aangeboden. KBO-Brabant voert de opleidingen namens het VBOB uit.

Aanmelding kandidaten

Kandidaten die aan de functieomschrijving voldoen kunnen door of namens hun KBO-bestuur bij KBO-Brabant worden aangemeld: info@kbo-brabant.nl.